Kościół i cmentarz w Zębowie

Jeżdżąc po okolicy rowerkiem trafiłem do wsi Zębowo.
Niewielka wieś kilka kilometrów od Słupska.
Niewielka nie oznacza że bez atrakcji. Znajduje się tam zabytkowy kościółek wraz z cmentarzem.
Tablica na ścianie kościoła informuje nas krótko o historii kościoła i trwającym od 1999 roku remoncie.
Remoncie trwającym nadal. Jest to widoczne we wnetrzu poprzez okna.
Jako kościół filialny przez większą część tygodnia jest niestety zamknięty, ale z zewnątrz też jest na czym oko zawiesić.




Wiele drobnych detali architektonicznych zwraca uwagę.
Przykościelny cmentarz robi największe wrażenie. Jak wiele poniemieckich cmentarzyków i on podzielił los upadku i zniszczenia. Zachowany starodrzew obrośnięty bluszczem i trudne do przebycia chaszcze. Widać jednak iż w ciągu kilku ostatnich lat były prowadzone prace oczyszczające. Zachowały się nieliczne znaczniki po żeliwnych krzyżach. Fragment jednego z krzyży z dość czytelnymi napisami stoi oparty o drzewo. Kilka ocalałych fragmentów płyt i krzyży kamiennych zebrano w jedno miejsce.
W dalszej części artykułu garść informacji zaczerpniętych z sieci.
Zapraszam także do obejrzenia kilku zdjęć z Zębowa
Kościół położony w północnej części wsi przy bocznej drodze prowadzącej do miejscowości Dzięcioły. Orientowany.
Od zachodu i południa pozostałości dawnego ogrodzenia - kamienny niski murek. Bramka od zachodu z żeliwnych ozdobnych prętów na ceglanych słupkach.
Kościół wzniesiono prawdopodobnie w XV wieku w stylu gotyckim, ale z niego zachowała się tylko wieża frontowa (hełm z XX w.). Kościół wraz z położonymi obok zabudowaniami plebanii spłoną 7 lipca 1773 roku. W krótkim czasie odbudowano go. Zachowano większą część starych murów. Zakończenie prac w 1777 roku uwieńczono wiatrową chorągiewką umieszczoną na dachu wieży. Przy ścianie południowej najprawdopodobniej w pierwszej połowie XIX wieku dobudowano przybudówkę z zakrystią w stylu neogotyckim. W wieży na nadprożu neogotyckich drzwi umieszczono inskrypcję: „Paul v. Below - Reddentin, 1896, W.v. Zitzewitz - Zitzewitz”. W 1932 roku wykonano renowację budowli. Wówczas w północną ścianę nawy, po stronie zewnętrznej wmurowano płytę nagrobną z końca XVIII w. upamiętniającą von Belowów.
Poprzednio była ona prawdopodobnie wmurowana w posadzkę kościoła, co tłumaczy częściowe zatarcie napisu.
Płyta prostokatna, z obramieniem z półwałka i napisem wykonanym pismem kursywnym. Nad inskrypcją, na wgłębionym okrągłym polu herb rodu Below - 3 głowy, w klejnocie nad herbem - pojedyncza głowa.

Tekst (odczytany częściowo)

HIER RUHEN IN HOFFNUNG DER // ERLÖSUNG DURCH JESUM CHRISTUM // MARTIN ERNST VON BELOW // HAUPTMANN UND ERBHERR DER…… // UND… // GEBOREN 1719 GESTORBEN 1 JULI (FEB?) 1793 // DESSEN GEMICHLIN // MARGARETA HENRIETTA // GEB. VON PIRCH // GESTORBEN AM 6 NOVEMBER 1795 UND DINEN SOHN// CASPAR LUDWIG VON BELOW //…..

Tu spoczywa w nadziei zbawienia przez Jezusa Chrystusa Martin Ernst von Below kapitan i dziedzic… i… urodzony 1719 zmarły 1 lipca (lutego?) 1793 Jego małżonka Margareta Henrietta z domu von Pirch zmarła 6 listopada 1795 roku i ich syn Caspar Ludwig von Below...

Wiadomo również, że na tablicy upamiętniono również żonę Martina Below z domu von Pirch zmarłą w 1795 r. i syna - Caspara Ludwiga zmarłego w 1793 r.



Źródło:
T. Domagała, opis zabytku z karty ewidencyjnej zabytków ruchomych przechowywanej w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Gdańsku - Delegatura w Słupsku
http://www.powiatslupsk.info/zebowokosciol.htm